Historia parafii pw. Narodzenia NMP i św. Mikołaja w Bielsku Podlaskim
Lata od 1362 do 1434 r. – budowa pierwszej świątyni w Bielsku ufundowanej przez króla Władysława II Jagiełłę
Około roku 1430 wielki książę litewski Witold funduje budowę kościoła parafialnego pw. Narodzenia NMP, św. Mikołaja i Trzech Króli w Bielsku
W roku 1446 r. ks. Hieronim, proboszcz bielski, otrzymuje od Kazimierza IV Jagiellończyka dwóch włości i daninę miodową
W roku 1457 proboszczem zostaje ks. Chwalisław
1470 – 1473 r. – lata proboszczowania ks. Klemensa
W roku 1474 proboszczem zostaje ks. Maciej
Rok 1492 – budowa drewnianego kościoła w stylu bazylikowym oraz szkoły, domu dla nauczania rzymskokatolickich księży, budynki zajmowane przez proboszcza, ogród i cmentarz
W roku 1506 r. król Zygmunt I Stary wznosi przytułek dla biednych z kaplicą św. Marcina
W roku 1535 staraniem królowej Bony Sforza d’Argona odnowiono kościół i podniesiono do godności prepozytury przez ks. Pawła Algimunta
W roku 1604 Bielsk Podlaski zostaje siedzibą dekanatu
Lata od 1655 do 1660 r. – „potop szwedzki” – ograbiono i zdewastowano kościół
Lata od 1670 do 1674 r. – budowa nowej świątyni dzięki fundacji ks. Jana Małachowskiego
Rok 1679 – przebudowa świątyni
Rok 1688 – konsekracja kościoła przez ks. Mikołaja Popławskiego
W roku 1770 hetman Jan Klemens Branicki zbudował pod kościołem fundamenty i trzy piwnice
Lata od 1783 do 1784 r. – budowa nowego, murowanego kościoła (stojącego do dziś), który został ufundowany przez siostrę ostatniego króla Polski, Izabelę Branicką z domu Poniatowską
W roku 1796 konsekracji nowej świątyni dokonuje ks. Jan Szyjkowski
Rok 1816 – budowa nowych, trzygłosowych organów
Rok 1843 – budowa murowanej dzwonnicy, na której zawieszono dzwony ufundowane przez Aleksandra Bogusza
Lata od 1900 do 1903 r. – budowa drewnianej plebanii staraniem ks. Adolfa Bilmina
W roku 1902, staraniem ks. Adolfa Bilmina wymieniono dzwony na dzwonnicy, które służą do dziś
W roku 1912, staraniem ks. Jana Niczyporowicza, sklepienie świątyni ozdobiono polichromią przedstawiającą Dwunastu Apostołów oraz położono posadzkę z terakoty.
W roku 1943, w lesie Pilickim, bestialsko zamordowano ks. Antoniego Besztę – Borowskiego oraz grupę 50. bielszczan
Rok 1944 – w czasie wojny został częściowo uszkodzony kościół
Lata od 1945 do 2012 r. – prace remontowe świątyni prowadzone kolejno przez proboszczy: ks. Michała Sokołowskiego, ks. Bronisława Kiełbassę, ks. Antoniego Zajączkowskiego, ks. Ludwika Olszewskiego
Lata od 1981 do 1986 r. – budowa murowanej plebanii
W roku 1996 roku, w 200-lecie konsekracji kościoła papież, św. Jan Paweł II, wyniósł bielską świątynię do godności Bazyliki Mniejszej
Rok 1999 – beatyfikacja 108. polskich męczenników II wojny światowej, wśród których znajduje się błogosławiony ks. Antoni Beszta – Borowski
Rok 2000 – przeniesienie doczesnych szczątek bł. Antoniego z parafialnego cmentarza do bielskiej bazyliki
Lata od 2002 do 2003 r. – odrestaurowanie starej, drewnianej plebanii, w której staraniem ks. Ludwika Olszewskiego powstał Dom Pamięci bł. ks. Antoniego
Rok 2010 – bp Antoni Dydycz powołuje Podlaską Kapitułę Kolegiacką, ustanawiając bielską świątynię kolegiatą
Lata od 2013 do 2018 r. – prace remontowe przy bazylice (dach, elewacja, ogrodzenie) prowadzone pod kierunkiem ks. Kazimierza Siekierko
