Podstawą Feng Shui są chińskie wyobrażenia o pochodzeniu, strukturze i istocie wszechświata. Zgodnie z nimi we wszystkich rzeczach jest obecna pewna nadrzędna siła zwana energią chi lub qi. Dla Chińczyków był to duch, który wypełniał i ożywiał wszystko, dając energię ludziom, życie naturze, rozwój roślinom i ruch wodzie. Starożytni uczeni chińscy uważali, że wszystko, co istnieje potrzebuje do życia właśnie owej energii. Jednocześnie uznawali chi za naturalną siłę, która dzieli się na pozytywną (jang) i negatywną (jin).1
Samo pojęcie „energia” jest umowne, gdyż chi jest niedefiniowalne. Można je zrozumieć i poczuć jedynie na drodze intuicyjnej.2 Cała zaś teoria Feng Shui opiera się na tym, aby rozpoznać w otoczeniu niedobór lub nadmiar chi i „wyrównać” energie, co jest warunkiem zdrowia i pomyślności.
Innym pojęciem, z którym należy się zapoznać, chcąc zrozumieć Feng Shui, jest I Ching. Jest to chiński system przepowiadania, bez którego, jak twierdzą znawcy, trudno pojąć podstawy filozoficzne Feng Shui.
Czym więc jest I Ching, owa starochińska Księga Przemian? Jest to magiczno-filozoficzny tekst używany do uzyskiwania przepowiedni, porad i wskazówek życiowych. I Ching zawiera 64 figury, złożone z różnych kombinacji dłuższych i krótszych linii, tworzących tzw. heksagramy. Linie te oznaczają różne relacje między jin i jang. Linią ciągłą oznacza się jang, zaś linią przerywaną jin. Tak utworzone 64 kombinacje figur mają stanowić rodzaj praktycznego kodeksu, dotyczącego jedności pomiędzy człowiekiem i kosmosem. Każdy heksagram ma symboliczną nazwę oznaczającą różne sytuacje czy okoliczności życia. Jest też zaopatrzony w krótki komentarz oraz objaśnienia symboliki heksagramu i poszczególnych linii.3
Jaki jest sposób posługiwania się Księgą Przemian? Najpierw należy przygotować pytanie, dotyczące problemu do rozwiązania. Następnie, aby ustalić odpowiedź wyroczni na zadane pytanie i znaleźć „swój” heksagram, należy 6 razy rzucić trzema monetami. Każdy rzut wyznaczy jedną linię heksagramu, w zależności od tego czy przy rzucie wypadnie „orzeł” czy „reszka”. Awersom i rewersom monety są przypisane też odpowiednie wartości liczbowe. Przy stosowaniu tej praktyki bardzo ważne jest skupienie się na pytaniu. We wstępie do jednego z polskich wydań I Ching możemy przeczytać następujące pouczenie: „W momencie gdy liczysz patyczki4 lub rzucasz monety musisz skupić się na twoim pytaniu, problemie, uczuciu, nawet takim, którego nie potrafisz wyraźnie określić, a nad którym już wcześniej się zastanawiałeś. Pomimo, że rytuał ustalania heksagramu odbywa się przy pomocy mechanicznych środków, ty musisz być przez cały czas skupiony na swoim problemie. Im poważniej go potraktujesz, tym bardziej znaczący będzie twój heksagram.”5
Już ta krótka charakterystyka I Ching, księgi tak ważnej dla zrozumienia Feng Shui, pokazuje, że chińska Księga Przemian jest dość skomplikowanym system wróżenia. Nasz los, nasze problemy oddajemy ślepej sile zależnej od wyrzucenia pewnej ilości monet.
Propagatorzy Feng Shui ubierają tę starochińską formę wróżbiarstwa w nowoczesne modne słownictwo, tłumacząc np., że I Ching może stać się dla człowieka, szukającego prawd duchowych rodzajem medytacji oraz instrumentem poznania swego losu i miejsca w świecie.6
Wróżbiarstwo to praktyki, przed którymi Bóg wielokrotnie przestrzegał naród wybrany (por. np.: Kpł 19,26-31; Kpł 20,6-8; Iz 44,25). Bóg może objawiać ludziom przyszłość i rzeczy zakryte, co wielokrotnie czynił przez proroków i świętych. „Jednak właściwa postawa chrześcijańska polega na ufnym powierzeniu się Opatrzności w tym, co dotyczy przyszłości, i na odrzuceniu wszelkiej niezdrowej ciekawości w tym względzie.”7
Chrześcijanin poszukuje odpowiedzi na pytania dotyczące jego życia poprzez modlitwę, która jest rozmową z Bogiem osobowym. W tym spotkaniu z Osobą Boga pomaga Pismo Święte, teksty liturgiczne, pisma mistrzów duchowych, literatura chrześcijańska. „Rozmyślanie nad tym, co się czyta, prowadzi do przyswojenia sobie treści przez odniesienie jej do siebie samego. Tu otwiera się inna księga: księga życia. Przechodzi się od myślenia do rzeczywistości. W zależności od stopnia pokory i wiary odkrywamy dążenia, które działają w sercu i możemy je rozeznawać. Chodzi o czynienie prawdy, by dojść do Światła: „Panie, co chcesz, abym czynił?”8 (c.d.n.)
Joanna Jarzębińska-Szczebiot
Marek Szczebiot
1 Waring Ph. Feng Shui. Drzwi do szczęścia. Warszawa 1996, s. 22.
2 Kuklińska B., Podstawy Feng Shui. www.kuklinscy.infocentrum.com
3 Encyklopedia Nowej Ery. Wrocław 1996, s. 162-163.
4 Dawniej, aby ustalić odpowiedź wyroczni na zadane pytanie, wykorzystywano 50 łodyg krwawnika. „Jedną z łodyg odkładano, a resztę dzielono na 2 kupki, z których losowano kolejne łodygi krwawnika i za pomocą dość żmudnego rytuału ustalano znak wyroczni. Chińczycy uważali, że krwawnik obdarzony jest cudowną mocą. Ponieważ rytuał losowania znaków za pomocą łodyg był dość skomplikowany, zastąpiły je rzuty trzema monetami. Orzeł uzyskiwał wartość 3 a reszka 2. Rzucano 6 razy.” (Matela L. Geomancja. Formy Feng Shui. Pozytywne energie. Białystok 1997, s. 31)
5 cyt. za: Encyklopedia New Age. op.cit., s. 163.
6 Matela L. Geomancja. op. cit., s. 30.